Omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis

Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een lastige psychische stoornis om mee te leven. Omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis vereist volharding, geduld, rust, een gezond ritme en een goede vriend of therapeut waar je je toe kunt richten als je het moeilijk hebt. Zonder deze ingrediënten kan omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis erg lastig en beschadigend zijn (denk aan relaties en automutilatie).
Deze pagina bespreekt hoe mensen het beste kunnen omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis en die eerst zelf willen proberen om borderline onder controle te krijgen, voordat ze professionele hulp inschakelen. Afhankelijk van de ernst van de BPS klachten, kunnen deze tips effectief zijn als je de instructies volgt. Toch is professionele hulp met klem aanbevolen, omdat behandeling van borderline persoonlijkheidsstoornis bewezen effectief is en het ook helpt bij crisis situaties.
NOOT: mocht je suïcidale gedachten hebben om jezelf wilt beschadigen, dan raad ik je met klem aan om je te richten tot een psychiater, psycholoog of je huisarts!!
 

Wil je weten welke 3 behandelingen het beste werken bij Borderline?

 

 

Bij Barends Psychology Practice wordt borderline persoonlijkheidsstoornis behandeld. Meld je hier aan om jouw eerste, gratis, online sessie vandaag nog in te plannen.

 
 

Uitleg van symptomen bij Borderline persoonlijkheidsstoornis

 
Ga naar:

• Wat is borderline persoonlijkheidsstoornis?
• Wat zorgt ervoor dat mensen borderline persoonlijkheidsstoornis krijgen?
• Hoe wordt borderline persoonlijkheidsstoornis gediagnosticeerd?
• Welke behandelopties voor borderline persoonlijkheidsstoornis zijn er?
• Borderline persoonlijkheidsstoornis test.
• Leven met iemand die borderline persoonlijkheidsstoornis heeft.
• Interessante borderline persoonlijkheidsstoornis feiten.
• Online behandeling voor borderline persoonlijkheidsstoornis.
• Terug naar de startpagina.

 

Automutilatie (zelfbeschadiging) verminderen:

Voor de meeste mensen geldt dat omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis begint bij het reduceren van zelfbeschadigingsgedrag en zelfmoordpogingen.

• Mensen met BPS beschadigen zichzelf om hun emoties te reguleren, hun pijn te uiten of zichzelf te straffen. Zelfbeschadiging veroorzaakt fysieke pijn, waardoor emotionele pijn (verdriet, somberheid, schuld, schaamte, leegte, woede en zelfhaat) tijdelijk minder voelbaar is. Op de korte termijn lijkt zelfbeschadiging effectief in het verminderen van emotionele pijn, maar op de lange termijn keert die pijn terug. Dit leidt ertoe dat men zich opnieuw gaat beschadigen. Zelfbeschadiging is geen oplossing: het zorgt voor littekens, brengt altijd pijn met zich mee, kan erg gevaarlijk zijn en leidt vaak tot schuldgevoelens en schaamte. Bovendien isoleren deze mensen zich vaker, wat de ernst van de symptomen vergroot.
• 75% van de mensen met BPS doet een zelfmoordpoging, waarvan 10% daadwerkelijk zelfmoord pleegt (vaak vóór hun 40e levensjaar) [1], [2]. Een depressieve stoornis of een middelenmisbruikstoornis naast BPS verhoogt het aantal en de ernst van de pogingen [1]. Seksueel misbruik in de jeugd gaat vaak gepaard met meer zelfmoordpogingen [3]. Mensen die een zelfmoordpoging doen, willen op dat moment echt dood. Sommige professionals denken echter dat zelfmoordpogingen ook een schreeuw om aandacht kunnen zijn, maar dit wordt tegengesproken door andere experts.

 
Wat kan iemand doen om zelfbeschadiging te verminderen?

• 1. Neem iemand in vertrouwen:

  Praten over je geheim is eng, maar kan ook voor opluchting zorgen. Probeer iemand te vinden die je 100% vertrouwt en respecteert — denk aan een vriend, leraar of kennis. Praat (of mail, bel, etc.) met die persoon over je gevoelens en de situaties die leiden tot zelfbeschadiging (probeer de details van de zelfbeschadiging achterwege te laten). Laat weten of je een luisterend oor zoekt of advies wilt. Realiseer je dat de ander gechoqueerd, bang, boos of bezorgd kan reageren. Dit zijn normale reacties, ook al vind je ze misschien niet prettig. Geef degene die je vertrouwt wat tijd om alles te verwerken. Een belangrijke stap in het omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis is erover praten. Isolatie en BPS zijn een slechte combinatie.

• 2. Herken je triggers:

  Welke gevoelens en situaties zorgen ervoor dat je jezelf wilt of gaat beschadigen? Schrijf deze triggers op, zodat het gemakkelijker wordt om gezonde alternatieven te ontwikkelen. Probeer deze triggers in het begin te vermijden en zoek naar effectieve gedragingen die de impact ervan verminderen (voor het geval je er toch mee in aanraking komt).
  Bijvoorbeeld: als het verliezen van een discussie je een waardeloos gevoel geeft, probeer dan uit discussies te blijven en lees tegelijkertijd over discussievaardigheden. Als het gebruik van drugs je kwetsbaarder maakt voor zelfbeschadiging, probeer dan middelengebruik te vermijden.

 
(Advertentie. Scroll naar beneden voor meer informatie.)



 

• 3. Zoek naar copingmechanismen:

  Stoppen met zelfbeschadiging zonder alternatief gedrag leidt vaak tot terugval. Probeer daarom de volgende stappen — in deze volgorde — om de kans op terugval te verkleinen:

  • (a) Verminder de schade die je aanricht (bijvoorbeeld: snij minder diep);
  • (b) Vervang zelfbeschadigend gedrag door gezondere alternatieven (bijvoorbeeld: schrijf met een rode stift op je huid, of trek aan een elastiekje om je arm);
  • (c) Richt je drang tot beschadigen op voorwerpen (zoals het kapotmaken van ijsklontjes of kussens);
  • (d) Leid jezelf af (blijf onder de mensen, speel een spelletje, luister naar muziek, ga sporten).
    Afleiding helpt je om beter met lastige gevoelens om te gaan die anders kunnen leiden tot zelfbeschadiging.

  • 4. Zoek professionele hulp:

    Een therapeut of psychiater die gespecialiseerd is in dialectische gedragstherapie (DGT) kan het aantal zelfmoordpogingen en momenten van automutilatie significant helpen verminderen [4]. Daarnaast kan een professional samen met jou onderzoeken wat jou aanzet tot zelfbeschadiging. Veel mensen met BPS hebben traumatische ervaringen meegemaakt in hun verleden, die kunnen bijdragen aan dit gedrag. Helaas is het vaak moeilijk om zelf de verbanden te leggen tussen die gebeurtenissen en je huidige gedrag.

  LET OP: Als je merkt dat deze stappen voor jou niet (voldoende) helpen, is het verstandig om contact op te nemen met een therapeut of psychiater. Zelfs als deze stappen wél helpen, is professionele begeleiding aan te raden, zeker tijdens crisismomenten. Deze tips kunnen het zelfbeschadigend gedrag verminderen, maar ze nemen de onderliggende triggers niet weg. Die kunnen nog steeds worden geactiveerd als je ermee in aanraking komt. Omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis is een langdurig en hobbelig proces.

   
   

  Omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis – copingvaardigheden.

  Hier zijn een aantal tips die het omgaan met borderline persoonlijkheidsstoornis gemakkelijker maken door de impact van de BPS symptomen te verminderen. Houd rekening met het feit dat professionele behandeling altijd beter is dan zelf een oplossing willen vinden, omdat professionals getraind zijn in een borderline persoonlijkheidsstoornis behandeling.
   

  Omgaan met BPS, deel 1: de eerste 4 copingvaardigheden

  https://youtube.com/shorts/iumGV1FvYNU?feature=share

   

  1. Houd je emoties bij

  Mensen met BPS hebben vaak moeite om hun eigen emoties te herkennen en te begrijpen waar die vandaan komen. Neem meerdere keren per dag even de tijd om jezelf af te vragen: “Hoe heb ik me de afgelopen twee uur gevoeld?” Let op eventuele spanning in je lichaam (dit kan te maken hebben met onverwerkte emoties). Stel jezelf daarna de vraag: “Waarom voel ik me zo?” Wees zo concreet mogelijk. Zeg bijvoorbeeld niet: “Ik ben boos vanwege mijn stomme vriend,” maar: “Ik ben boos omdat hij me wéér is vergeten op te halen.” Hoe specifieker je bent, hoe makkelijker het wordt om met je emoties om te gaan.

  Mocht je patronen gaan herkennen in je gedrag, dan worden deze waarschijnlijk getriggerd door iets of iemand. Deze triggers kunnen te maken hebben met onverwerkt trauma uit de jeugd. Het is wellicht verstandig om dit te bespreken met je therapeut.

   

  2. Vermijd impulsieve beslissingen

  Reageer niet direct in emotioneel beladen situaties. Als iemand je iets vraagt of je boos maakt, neem dan even pauze. Herhaal de vraag, vraag om verduidelijking of denk eerst na voordat je antwoord geeft. Wacht minstens een week met het nemen van levensveranderende beslissingen, en bespreek ze met mensen die je vertrouwt. Deze pauze helpt om impulsieve acties te beperken en verbetert de communicatie.

   

  3. Oefen met mindfulness

  Mindfulness kan je helpen om met beide benen in het hier-en-nu te blijven staan en emotionele overweldiging te verminderen. Observeer je gedachten en gevoelens zonder oordeel. Doe ademhalingsoefeningen of bodyscans om jezelf te kalmeren tijdens moeilijke momenten. Kalmerende activiteiten (zoals het luisteren naar rustgevende muziek, een wandeling maken of iets vertrouwds vasthouden) kunnen ook onderdeel zijn van je mindfulness-gereedschapskist.

   

  4. Daag negatieve gedachten uit

  Als je intense emoties ervaart, vraag jezelf dan af: “Wat heeft dit getriggerd?” Probeer te achterhalen welke gedachten eraan voorafgingen en welke gevoelens eraan gekoppeld zijn. Bijvoorbeeld: als je partner niet opneemt, denk je misschien: “Ze negeren me” (wat leidt tot verdriet), of: “Misschien zijn ze bij iemand anders” (wat angst of boosheid kan oproepen). Door je gedachten op te schrijven en feiten van aannames te onderscheiden, kun je jezelf tot rust brengen en meer helderheid krijgen.

   
  (Advertentie. Scroll verder voor meer tips.)
  

  
   

  5. Stel realistische doelen

  Omgaan met BPS vergt doorzettingsvermogen en geduld. Stel kleine, haalbare doelen en vier je vooruitgang, hoe klein die ook lijkt. Gewoonten stap voor stap opbouwen is effectiever en duurzamer dan ineens grote veranderingen doorvoeren.

  6. Vergroot je tolerantie voor onzekerheid

  Mensen met BPS voelen zich vaak overweldigd door onzekerheid, wat kan leiden tot angst en doemdenken. Oefen met het opschrijven van meerdere verklaringen voor onduidelijke situaties (bijvoorbeeld waarom iemand je oproep niet beantwoordde) en beoordeel hoe waarschijnlijk elke verklaring is. Identificeer je grootste angst en beschouw die als een hypothese; test die vervolgens op een logische manier of samen met je therapeut. De meeste angsten blijken onrealistisch, en dat inzicht kan paniek en emotionele onrust verminderen. Raadpleeg altijd een professional voordat je zelfstandig met exposure-oefeningen aan de slag gaat.

   

  7. Bouw steun zorgvuldig op

  Niet alle relaties zijn emotioneel veilig. Als bepaalde mensen je regelmatig verdrietig, boos of angstig maken, overweeg dan om het contact met hen te beperken (zeker vóór belangrijke gebeurtenissen zoals vergaderingen of een avondje uit). Omring jezelf met mensen die je herstel ondersteunen, en bespreek emotionele triggers met je therapeut, zodat je er op een veilige manier aan kunt werken.

   

  8. Houd een gezond ritme aan

  Ga op vaste tijden slapen en eten. Wanneer je lichaam geen vast ritme heeft, voel je je sneller moe, prikkelbaar en emotioneel instabiel. Een regelmatig dagritme helpt je stemming te reguleren en verkleint de kans op emotionele uitbarstingen. Een stabiel schema geeft je lichaam en brein de kans om zich mentaal voor te bereiden en in balans te blijven.

   

  9. Gebruik crisisplannen

  Zorg dat je een plan klaar hebt voor momenten waarop je je emotioneel overweldigd voelt. Dit plan kan noodcontacten, kalmerende activiteiten, afleidingstechnieken of opgeschreven herinneringen aan je copingstrategieën bevatten. Door je plan binnen handbereik te houden, heb je iets om op terug te vallen wanneer je het gevoel hebt de controle te verliezen.

   
  (Advertentie. Scroll verder voor meer tips.)
  

  
   

  10. Gebruik positieve zelfspraak

  Wat je tegen jezelf zegt, doet ertoe. Herinner jezelf aan je waarde en aan de mensen die om je geven. Vraag je partner of goede vrienden om dingen op te schrijven die ze in jou waarderen, en lees die terug op moeilijke momenten. Net zoals topsporters positieve zelfspraak gebruiken om beter te presteren, kun jij het gebruiken om je emotionele stabiliteit en zelfvertrouwen te versterken.

  Tot slot

  Omgaan met BPS is geen deeltijdtaak — het is een fulltime inzet die moed, geduld en voortdurende inspanning vraagt. Wees mild voor jezelf terwijl je deze strategieën probeert, en zoek professionele ondersteuning wanneer dat nodig is. Je hoeft het niet alleen te doen.

   

  Literatuur gebruikt voor dit artikel:

• [1] Black, D. W., Blum, N., Pfohl, B., & Hale, N., 2004. Suicidal behaviour in borderline personality disorder: prevalence, risk factors, prediction, and prevention. Journal of Personality Disorders, 18, 226-239.
• [2] Paris, J., and Zweig-Frank, H., 2001. A 27-year follow-up of patients with borderline personality disorder. Comprehensive Psychiatry, 42, 482-487.
• [3] Soloff, P. H., Lynch, K. G., & Kelly, T. M., 2002. Childhood abuse as a risk factor for suicidal behaviour in borderline personality disorder. Journal of Personality Disorders, 16, 201-214.
• [4] Giesen-Bloo, J., van Dyck, R., Spinhoven, P., van Tilburg, W., Dirksen, C., van Asselt, T., Kremers, I., Nadort, M., & Arntz, A., 2006. Outpatient psychotherapy for borderline personality disorder randomized trial of schema-focused therapy vs transference-focused psychotherapy. Arch Gen Psychiatry, 63, 649-658.